FED Faiz Artırımı Ne Demektir, Dolara Etkisi Ne Olur 2022

Ülkemizde ve dünyada özellikle koronavirüs salgınıyla birlikte büyük bir ekonomik kriz yaşanıyor. Ham madde temini, tedarik süreçlerinde yaşanan aksaklıklar ve birçok ekonomik parametre ne yazık ki piyasayı olumsuz yönde etkiliyor. Ülkeler için ekonomik değişimler içeride ve dışarıda alınan kararlarla da direk ilişkili. Küreselleşen dünyada bu değişimi ve etkiyi görmek artık çok kolay. Özellikle gelişmekte veya az gelişmiş ülkeler gelişmiş ülkelerin ortaya koyduğu ekonomi politikalarından ne yazık ki etkileniyor. Ülkemiz de halen gelişmekte olan ülkeler kategorisinde yer alıyor. Son dönemde alınan ekonomik kararlar özellikle Merkez Bankası’nın faiz indirim kararları piyasayı derinden etkiledi.

Döviz ve değerli metallerin fiyatlarında inanılmaz bir yükselişe neden oldu. Dolar 18TL seviyelerine çıkarken altının gram fiyatı ise 1000TL’nin üzerine çıktı. Bu gelişmeler sonrasında Hükümet sürece müdahale etti ve değişik ekonomi enstrümanlarını devreye sokarak piyasada yaşanan bu büyük yükselişi belirli oranda kontrol altına aldı. Bugün itibariyle piyasayı kontrol ettiğimizde dolar 13.80TL altın ise 800TL civarında görünüyor. Bugün ülkemiz piyasasının yukarı yönlü fiyatlamasıyla ilgili birçok kişi Amerikan Merkez Bankasının (FED) 2022 yılı içerisinde planladığı faiz artırım kararının daha önce gerçekleşebilme olasılığının artmasıyla ilişkili olduğu ifade ediliyor. Peki FED Faiz Artırımı Ne Demektir, dolara etkisi ne olur?

FED Faiz Artırımı Ne Demektir?

Ülkeler faiz oranlarını temelde belirlerken referans olarak ülkede yaşanan enflasyon oranını kaynak olarak kullanırlar. Burada anlatılmak isteneni bir örnek üzerinden açıklayacak olursak; Örneğin ülkemizde 2022 yılı enflasyon oranı %36 civarında çıktı. Bu ne demek oluyor ülkemizde 1 ocak 2021 yılında cebinizde 100TL’niz var ise yaşanan enflasyon neticesinde alım gücünüzde %36’lık bir kayıp yaşandığı ve artık cebinizdeki 100TL ile 1 Ocak 2021 tarihinde 64TL ile alabileceğiniz ürünleri alabilir duruma geldiniz.

Merkez Bankası bu kaybı telafi edebilmek için en az %36’lık bir faiz oranı sunmalı ki sizin 1 Ocak 2021’deki alım gücünüzü koruyabilesiniz. Şayet bunun altında bir faiz belirlenirse yine sahip olduğunuz para üzerinden bir alım gücü kaybı yaşarsınız. Bugün olduğu gibi Merkez Bankası’nın %14’lük bir faiz oranı belirlemesi %36 enflasyon olan bir ülkede -%22’lik bir gelir kaybının yaşandığı anlamına gelir. Peki durum böyle olunca ne oluyor. Mevduattan beklediği geliri elde edemeyen yatırımcı alternatif araçlar olarak döviz ve altına yöneliyor. Tabi ki bu durum da dolarizasyona neden olduğu gibi dolar ve ilişkili ürünlerin fiyatlamasına neden oluyor.

Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) 2022 yılında faiz artırımı yapacağını duyurmuştu. Dünyada yaşanan ekonomik olaylar ve kriz daha önce 2022 Mart ayı olarak planlanan faiz artırımının daha öne çekilmesine neden olacak gibi görünüyor. Fed, Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) 14-15 Aralık tarihlerinde düzenlenen son toplantısına ilişkin tutanaklarını yayımladı.

Fed yetkilileri geçen ay gerçekleştirilen toplantıda oldukça sıkı olan istihdam piyasası ve yüksek enflasyon nedeniyle ekonomiyi yavaşlatmak için merkez bankasının faiz oranlarını öngörülenden daha erken yükseltmek durumunda kalabileceğini ve bilançosundaki varlıkları azaltabileceğini ifade etti.

Fed’in dün yayımlanan ve piyasaların para politikasında sıkılaştırma yanlısı olarak değerlendirdiği 14-15 Aralık politika toplantısının tutanakları, yetkililerin, küresel arzda görülen darboğazların yanı sıra, 2022’de de devam etmesi beklenen fiyat artışlarından endişe duyduğunu gösterdi.

FED Faiz Artırımının Dolara Etkisi Ne Olur?

Bu endişelerin hızla yayılan Omicron varyantının oluşturduğu risklere dair endişelerden de daha baskın hale geldiği görüldü. Omicron varyantı bazı Fed yetkilileri tarafından enflasyon kaynaklı baskıları kuvvetlendirebilecek, ancak “temel olarak ABD’de ekonomik toparlanma patikasını etkilemeyecek” bir etken olarak nitelendi.

Tutanaklarda, “Katılımcılar genel olarak, ekonominin görünümü, istihdam piyasası ve enflasyon konusundaki kişisel görüşlerini göz önüne olarak politika faizinin daha önceden öngörülenden daha erken veya daha hızlı artırılmasının gerekli olabileceğini belirtmişlerdir” denildi.

Tutanakların ardından Fed’in Haziran ayı için öngörülen faiz indirimlerine yönelik tahminler Mart ayına çekildi. WSJ’nin aktardığına göre, ekonomik danışmanlık firması MacroPolicy Perspectives’in kurucusu Julia Coronado, tutanakların kendisini Haziran yerine Mart ayında başlayacak olan faiz artırım tahminini yükseltmeye sevk ettiğini söyledi.

Araştırma firması Renaissance Macro’da ekonomist olan Neil Dutta da, “Fed, Mart ayında yürüyüşe geçme yolunda ilerliyor. Onları neyin geride tutacağını görmek zor” dedi.

FED’in 2022 yılı planlamasına ilişkin detaylı bir değerlendirmeyi Prof.Dr. Burak ARZOVA değerlendirdi. Aşağıda bu değerlendirmeyi izleyebilirsiniz.

Amerikan Merkez Bankası FED için https://www.federalreserve.gov/ adresini ziyaret edebilirsiniz.

Daha fazla Bilgelik için Aplikasyonumuzu indirebilirsiniz. İndirmek için simgeye tıklayınız.