Gözlerde ışık çakması nedir? Işık çakmasını tarif etmenizi rica ediyorum… Gün içinde sürekli mi ışık çakması olur ya da zaman zaman mı? (zaman zamansa hangi sıklıkta ne kadar süreyle devam etmekte?)
Işık çakması görmemizin bir alanında gördüğümüz parıldamalar, kıvlcımlardır. ‘Şimşek çakması yahut çakmak kıvılcımı’ görüntüsüne benzeyebilir. Tek gözde görülebildiği gibi, iki gözde birden de olabilir. Sıklıkla aniden ortaya çıkar, altta yatan nedene bağlı olarak zamanı ve tekrarlamaları değişkenlik gösterir.
Işık çakması sık görülen bir sorun mu? Hangi sıklıkta görülüyor?
Tek gözde aniden yaşanan ışık çakması, özellikle 60 yaş üstünde oldukça sık görülen bir bulgudur. zamanı kısadır (saniyeler), göz hareketleri ile tekrarlayabilir, gözde uçuşmalar eşlik edebilir. Tek gözde yaşanan ışık çakması özellikle o göz içinde oluşan bir rahatsızlığın habercisidir. İki gözde birden görülen ve daha nadir görülen bir tür ışık çakması ise özellikle daha uzun sürelidir (15-30 dakika), bulanık görme yahut zikzaklı biçimlerle beraber görülebilir; bu tür bir ışık çakmasının daha sonra şiddetli başağrısı eşlik ediyorsa, göz içi bir problemden çok migren tipi bir başağrısı yahut beyindeki görme merkezi rahatsızlığı altta yatan neden olabilir.
Işık çakması ciddi bir durum mu?
Her iki türde ışık çakması altta yatan mühim bir klinik durumun habercisi olabilir ve en kısa zamanda muayene olmayı gerektirir.
Işık çakması neden oluşur? (hangi mekanizmada ne tür sorun bu nedene sevk ediyor?)
Tek gözde oluşan ve uçuşmaların tempo tuttuği ışık çakmalarının en sık nedeni, gözün büyük bir kısmını dolduran vitreus isimli göz içi sıvısının retina üzerine uyguladığı kuvvettir. Bu sıvı gözdeki yaşlanma sürecinin Tamamen doğal bir parçası olarak daha akışkan hale gelir ve ağ tabakayı çekerek ışık çakmalarına neden olur. bunun yanısıra gözümüze herhangi bir şey çarptığında da aynı mekanizma ile ışık çakmaları görürüz. Göz içinde oluşan kanamalar yahut gözün başka iltihabi hastalıklarında da ışık çakması olabilir; bu durumda gözün önünde uçuşan noktacıklar ve görmede azalma olabilir. İki gözde birden oluşan ve başağrısının tempo tuttuği ışık çakmaları ise daha karmaşık beyinsel mekanizmalar sonucu ortaya çıkar ve başağrısı eşlik edebilir.
Kimlerde daha sık görülüyor, neden?
Göz içi sıvısının 65 yaş üstünde %75’e varan sıklıkla ağ tabakadan ayrılması sebebiyle, özellike bu yaş grubunda ışık çakmaları sık gözlenir. bunun yanısıra gözünden kaza yahut ameliyat geçirmiş bireylerde, miyoplarda, göz içi iltihabi hastalığı olanlarda da bu şikayete her yaşta rastlanabilir. İki gözde ışık çakması yer alan bireylerin geçmişlerinde ise sıklıkla başağrısı ya da migren öyküsüne rastlanır. Çocukluk çağında da bu şikayetler olabilmekte, özellikle ailesinde migren öyküsü yer alan çocuklarda daha sık rastlanmaktadır.
Hangi sorunlara işaret ediyor? (Bu bölümü geniş bir şekilde yazmanızı rica ediyorum)
Tek gözde aniden yaşanan ışık çakması hemen Sürekli göz içindeki bir hastalığın yahut durumun habercisidir. Bu durum gözün Tamamen doğal yaşlanma sürecinin parçası olan göz içindeki vitreus sıvısının ağ tabakadan (retinadan) ayrılması olabilir. bunun yanısıra gözde yaşanan iltihabı hastalık yahut göz içi kanamasından da kaynaklanıyor olabilir. İki gözde birden yaşanan ve başağrısının tempo tuttuği bulanık görmelerde ise gözün görme merkezini ilgilendiren bir hastalık yahut migren hastalığı altta yatan neden olabileceğinden, buna dönük testler yapılabilir ve hasta Göz Nörolojisi (Nöro-Oftalmoloji) hakkında uzmanlaşmış bir uzmana ve Nöroloji Hastalıkları Uzmanına yönlendirilebilir.
Ne zaman ciddi bir problemin habercisi oluyor? Erken tedavinin önemi nedir?
Tek gözde aniden yaşanan ışık çakması ağ tabakadan ayrılan vitreus sıvısından kaynaklanıyorsa, %15 oranında ağ tabakası yırtığına sebep olabilir. Eşlik eden bir kanama varsa (uçuşan noktalar olarak hissedilebilir) yırtık riski daha da yüksektir. Eğer ağ tabaka yırtığı bu aşamada tespit edilebilirse, poliklinik şartlarında uygulanacak lazer nasıl tedavi edileceği ile tedavi edilebilir. Oluşan bu yırtıktan ağ tabaka altına vitreus sıvısı geçerse ‘Retina Dekolmanı’ adı verilen hastalık ortaya çıkar. Bu durumda ise tedavi ameliyattır.
Hangi durumda zaman kaybetmeden göz doktoruna başvurmalıyız? (Şiddeti yahut süre ya da sıklık açısından)
Gözde aniden yaşanan ışık çakmaları her durumda göz doktoruna gecikmeksizin başvurulması için mühim bir sebepdir. Özellikle daha genç miyop hastalarda, göz travmaları Daha sonra yahut gözde uçuşmalarla beraber yaşanan ışık çakmalarının altında acil tedavi edilmesini gerektiren bir durum yatıyor olabilir. Işık çakmalarının şekli yahut sıklığı ile ağ tabakada yırtık oluşması içinde ilişki kurulması çok doğru olamayacağından geniş bir şekilde bir göz muayenesi altta yatan nedene ışık tutacaktır.
Zamanında tedavi edilmezse ne tür sorun oluşabilir?
Ağ tabakada oluşan yırtığın lazerle nasıl tedavi edileceği günlük pratikte oldukça sık uygulanan bir tedavidir. Yakınmalarının başında göz hekimine ulaşacak bir hasta hem hastalığının erken nasıl tedavi edileceğini sağlamış olur, hem de yırtığın altına sıvı girmesi ile oluşacak retina dekolmanına engel olmuş olur. Zamanında müdahele gerektiren yırtıkların tedavi edilmemesi durumunda gelişecek retina dekolmanı durumunda tedavi kaçınılmaz olarak ameliyat olacaktır.
Işık çakması nasıl tedavi ediliyor? Birkaç cümleyle tedaviyi anlatmanızı rica ediyorum… örneğin lazer operasyonu uygulanıyorsa… (Operasyonda ne yapılıyor, ne kadar sürüyor, aynı gün günlük yaşamına dönebiliyor mu, operasyon ne kadar sürüyor, başarı oranı nedir gibi)
Ağ tabaka yırtıklarında uygulanan lazer nasıl tedavi edileceği göz polikliniklerinde yer alan uygun özellikte lazer cihazı ile ayaktan uygulanan bir tedavidir. Tedavi evvelsinde gözbebeğinin büyütülebilmesi için bazı damlaların göze damlatılması ve 30-60 dakika içinde beklenmesi gerekir. Tedavi sırasında gözün yüzeyi damla ile uyuşturulur ve lazer ışınının yırtık çevresine yönlendirilebilmesi için kullanılacak özel bir lens göz yüzeyine temas eder. Lazer nasıl tedavi edileceği ile yırtığın çevresinde bir yanık tabakası oluşturularak göz içi sıvısının yırtıktan ağ tabaka altına ulaşmasının engellenmesi amaçlanır. Tedavi hastaların büyük bir kısmında ağrısızdır. Hastanın bu tedavi evvelsinde yahut Daha sonra hastanede yatması gerekmediğinden günlük yaşamına devam edebilir. Lakin gözbebeğini büyütmek için tercih edilen damlaların tesiri sebebiyle, gözde bulanık görme meydana gelir, bu etki tercih edilen damlaya göre ortalama 2-3 saat ile 1 gün içinde değişebilir. bunun yanısıra lazere bağlı yanığın tam anlamıyla oluşması için gereken ortalama 1 haftalık sürede spor gibi bazı aktivitelerin kısıtlanması yerinde olacaktır. Uygulanacak lazer nasıl tedavi edileceği retina dekolmanı riskini büyük bir oranda azaltır Lakin daha sonraki zamanda başka bir retina yırtığı gelişebileceğinden düzenli göz kontrolleri ihmal edilmemelidir.