Bilge kişi: Faydalı ve işinize yarar bilgilerden oluşan güncel paylaşımlar yapan bilgi portalı. Bilge kişi kimdir?, Bilge kime denir?

Meme Kanseri Nedir? Korunma Yolları Nelerdir?

Kadınlarda en sık görülen kanser türü olan meme kanseri her sene dünya çapında milyonlarca kişinin hayatını kaybetmesine neden oluyor. Ülkemizde her 10 kadından 1 tanesinin yaşamının bir döneminde meme kanseri ile karşı karşıya kalması tablonun ciddiyetini gözler önüne çıkarıyor. Ekim ayının Meme Kanseri ile mücadele ayı olması sebebiyle ;

Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Meme kanseri, kadınlarda görülen kanserlerin ortalama %33’ünden ve kansere bağlı ölümlerin de ortalama %20’sinden sorumludur. Meme kanseri, kansere bağlı ölümlerde akciğer kanserinden sonra ikinci sırada gelmektedir. Bu durumda meme kanserini erken saptamak çok önem arz etmektedir. Çünkü meme kanseri erken tanı ile tamamen tedavi edilebilmektedir. Meme kanseri yaşla beraber artış gösterdiğinden 40 yaşından sonra her kadın mutlaka yılda en az bir kez meme muayenesi olmalı ve yılda bir mamografi çektirmelidir. bunun yanısıra 20 yaşından sonra her kadın ayda bir kez kendi kendine meme muayenesi yapmalıdır. Erken tanıda bunların çok önemli yeri vardır. Meme kanseri hakkında yeterli ve doğru bilgiye sahip olmak da tedavide başarı şansını arttıran mühim bir etkendür.

Memede ele gelen her kitle kanser midir?

Memede ele gelen kitlelerin %85-90’ı kanser değildir. Bunları meme içinde büyüyen kistler, fibroadenom dediğimiz benign(iyi huylu) tümörler, meme apsesi ve yağ nekrozu şeklinde gruplandırabiliriz. Bir de özellikle meme yoğunluğu fazla olan kadınlarda ve özellikle de regl dönem evvelsi yapılan muayenede memenin normal dokusu kitle şeklinde algılanabilmektedir.

Fibrokistler kansere dönüşür mü?

Fibrokistler, nedeni tam anlamıyla bilinmemekle birlikte tüm bayanların %60-70’ inde görülen fizyolojik bir değişimdir. Eskiden hastalık olarak kabul edilirdi Lakin artık hastalık olarak kabul edilmemektedir. 30-50 yaş arası kadınlarda daha çok görülür. Kesinlikle kansere dönüşmez. Lakin memede oluşabilecek kanser yahut kanser evvelsi doku değişiklikleri fibrokistlerin olduğu meme dokusunda muayene sırasında gözden kaçabileceği için bu hastaların yakın takibi gerekir. Menopoz sonrası zamanda ve doğum kontrol hapı kullananlarda daha az görülür. Aşırı yağlı beslenenlerde ve fazla kafein tüketenlerde daha fazla görüldüğü bildirilmektedir.

Ayrıca Bakınız.  Kırmızı lahananın faydaları ve zararları

Fibroadenom kanserleşir mi?

Fibroadenom iyi huylu bir tümördür. Meme kanserine dönüşmez. En sık genç kızlık dönemi ve 20’li yaşlarda görülür. Etrafında kapsülü olan düzgün kenarlı kitlelerdir. Nedeni bilinmemektedir. Tek yahut her iki memede, bir yahut çok sayıda olabilir. Fibroadenom soya tüketimi ve doğum kontrol hapı kullananlarda bir miktar büyüyebilir Lakin kansere dönüşüm söz konusu değildir.

Meme kanserinde en mühim risk etkenleri nelerdir?

Meme kanserinde en büyük risk etkenü kadın olmaktır. Kadın cinsiyeti, erkeklere göre 100 kat artmış riski ifade eder. Yaş arttıkça risk artmaktadır. Bu nedenle menopozdaki kadınlarda risk daha yüksektir. Östrojen ağırlıklı doğum kontrol ilacı kullanmak ve menopoz sonrası hormon nasıl tedavi edileceği almak riski arttırır. Erken adet( 12 yaş evvelsi) ve geç menopoz(50 yaşından sonra), hiç doğum yapmamış yahut geç(35 yaşından sonra) doğum yapmış olmak, orta derecede (günde 2 kadeh ve fazlası) alkol kullanımı, doymuş yağ oranı yüksek beslenme, göğüs bölgesine radyoterapi yapılması( özellikle hodgin lenfoma gibi nedenlerle genç yaşlarda göğüs bölgesine radyoterapi yapılmış olması) da riski artıran diğer nedenlerdir. Bunların haricinde ailede(anne, kız çocuk ve kız kardeş) meme kanseri öyküsü olması yüksek risk etkenüdür. Lakin yapılan çalışmalarda meme kanseri tanısı konulmuş bayanların %85’inde aile öyküsü olmadığı saptanmıştır. Kişinin daha evvel meme kanseri olması aynı kişinin diğer memesinde de meme kanseri gelişme riski hiç meme kanseri olmayanlara göre daha yüksektir. bunun yanısıra BRCA1 ve BRCA2 gibi kalıtsal genlere sahip olmak da riski arttıran diğer bir etkendür.

Kendi kendine meme muayenesi için en uygun zaman hangisidir?

Kadınlar kendi kendine meme muayenesine 20 yaşından sonra başlamalıdır. Muayene ayda bir kez yapılmalı ve ömür boyu devam ettirilmelidir. 20 yaşından evvel meme kanseri riski az olduğundan kafa karıştırıcı ve paniğe yol açıcı tesiri sebebiyle bu yaşta kendi kendine meme muayenesi pek önerilmez. Meme muayenesi yapmak için en ideal zaman, adet gören kadınlarda adet bitimini izleyen 5.-7. günlerdir. Kişi menopozda ise muayeneyi her ayın aynı günü yapmalıdır. Emziren kadınlarda emzirmeyi takiben göğüslerdeki süt boşalınca; doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda da her yeni ilaç kutusuna başlamadan evvelki gün meme muayenesi yapılmalıdır.

Ayrıca Bakınız.  Rinoplasti Burun Estetiği Nedir? Rinoplasti Ameliyatı Nasıl Yapılır?

İlk mamografi ve meme ultrasonu ne zaman yapılmalı?

40 yaşından sonra her kadın yılda bir kez düzenli olarak meme muayenesi yaptırmalı ve yılda bir kez mamografi çektirmelidir. Lakin belirgin olarak pozitif aile geçmişi ve menopoz evvelsi meme kanseri öyküsü olan kadınlar mamografi çektirmeye aile bireylerinin teşhis yaşından 10 yıl evvel başlamalıdır. Yani örnek verecek olursak: 45 yaşında meme kanseri olan bir kadının kızı, annesine meme kanseri tanısı konulduğu yaştan(45) 10 yıl evvel yani 35 yaşında mamografi çektirmeye başlamalıdır. Meme ultrasonu ise hekim muayenesi sonrası her yaşta yaptırılabilir.

Mamografinin kanser oluşumuna tesiri var mı?

Düşük doz x-ışını kullanarak görüntü elde edilen mamografi, günümüzde memenin görüntülenmesi için kullandığımız en temel ve mühim bir tanı metodudir. Mamografinin, meme kanseri tanısını koymada çok mühim bir yeri vardır. Özellikle mikrokalsifikasyon dediğimiz noktasal kireçlenmeler gibi kanserin yeni oluşmaya başladığı ve muayenede ele kitlenin gelmediği erken evre meme kanserini yakalamak Lakin mamografi ile mümkündür. Bunun için günümüzde mamografiden daha değerli bir yöntem yoktur. Bu nedenle 40 yaşından sonra her kadının yılda bir mamografi çektirmesi önerilmektedir.

Günümüzde meme kanserindeki cerrahi yaklaşım nedir?

Meme kanseri cerrahi operasyonu olarak günümüzde, hasta tıbbi açıdan uygunsa ve herhangi bir risk etkenü yoksa meme koruyucu cerrahi uygulanmaktadır. Hastanın memesinin alınması durumunda ise hastanın durumuna göre ya mastektomi sırasında ya da mastektomi cerrahi operasyonundan en az 1 yıl sonra bazı risk etkenleri ortadan kalktıktan sonra hastaya meme rekonstrüksiyonu dediğimiz yeni meme yapılabilmektedir.

Genç hastalarda meme korunur yaşlı hastalarda meme alınır mı?

Tıbbi olarak böyle bir görüş kesinlikle doğru değildir. Meme, her yaşta kadın için mühim bir objedir. Yaşlı hastaların memesi alınmalıdır şeklinde bir kural ya da böyle bir anlayış yoktur. Tümörün evresi, şekli, yaygınlığı ve lokalizasyonuna bakılarak eğer uygunsa 70-80 yaşındaki bir hastaya da istiyorsa meme koruyucu cerrahi yapılabilir.

Ayrıca Bakınız.  Stres nedir? Üstesinden nasıl gelinir?

Meme koruyucu cerrahi için kriterler nelerdir?

Öncelikle hastanın memesinin alınmasını istememesi ve meme koruyucu cerrahiyi tercih etmesi lüzumludir. Bu hastanın en temel hakkı ve tercihidir. Lakin aynı zamanda maalesef her meme kanserli hastaya meme koruyucu cerrahi yapılamamaktadır. Eğer kanser memede tek odaktaysa yahut birbirine çok yakın birkaç odaktaysa, ameliyat sonrası radyoterapi almasına engel bir durumu yoksa ve tümör ile sağlam meme dokusu arasındaki oran istediğimiz düzeyde ise meme koruyucu cerrahi yapılabilir. Yani kişinin memesi ufak ve kanserli doku büyükse meme koruyucu cerrahi yapılamaz. Koltuk altı lenf bezi metastazı tek başına meme koruyucu cerrahi yapılmasına engel değildir.

Meme hangi durumlarda mutlaka alınır?

Meme dokusu içinde pek çok odakta kanser varsa (multisentrik), mamografide meme dokusu içinde malign görünümlü yaygın mikrokalsifikasyonlar(kireçlenmeler) varsa, memede saptanan tümörün boyutu büyük ve buna göre meme ufak ise( bu hastalarda meme koruyucu cerrahi yapıldığında kalan memede yeterli kozmetik görünüm sağlanamayacağı için), bazı meme kanseri türlerinde (inflamatuar meme kanseri, invaziv lobüler karsinom, lobüler karsinoma insitu gibi), daha evvel göğüs duvarına radyoterapi almış olan hastalara, radyoterapi almasına engel başka rahatsızlıkları (SLE, Skleroderma gibi) olan hastalara, BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonu olan hastalara, gebeliğin I. trimestrede olan kadınlara(radyoterapi verilemeyeceği için) meme koruyucu cerrahi uygulanmamalıdır. Bu hastalara mastektomi(memenin tamamen alınması) cerrahi operasyonu yapılmalıdır.



Cevap bırakın