Geçtiğimiz ay yaşanan İzmir depreminden sonra gözler yine olası büyük İstanbul depremine çevrildi. Beklenen depremin 7 üzeri olması durumda birçok semtte büyük yıkımlar meydana geleceği belirtiliyor. Deprem korusu yaşayan birçok vatandaş tarafından en fazla incelenen ‘oturduğum bina depreme dayanıklı mı’ sorusudur. Peki oturduğu binadan şüphe duyanlar ne yapmalı? İşte yapılması gerekenler.
Bir önceki günlerde İzmir’in Seferihisar beldesinde yaşanan 6.9 büyüklüğündeki deprem bir kez daha acı gerçeği ortaya koydu. Depremin sonrasında ilk akla gelenlerden biri de yaşadığım bina güvenli mi değil mi sorusu. Çünkü öldüren deprem değil çürük binaların olduğu gerçeği bir kez daha gün yüzüne çıktı. uzman kişiler özellikle olası İstanbul depremi sebebiyle vatandaşlara herhangi bir şüphe durumunda binanın bodrum katındaki kolon ve kirişlerin mutlaka kontrol edilmesi gerektiğini belirtiyorlar. Bunun yanısıra uzman kişiler 1998 evvelsi yapılan tüm binalarda çok dikkatli olunması gerektiğini hakkında uyarıyor. Binalarda riskli bir durumla karşılaşıldığında DASK ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkililerine başvurulması gerekiyor. Birçok kişinin binalarında hasar yahut risk bulunması halinde ne yapması gerektiğini bilmiyor. Peki oturduğu binadan şüphe duyan ne yapmalı, binada olan hasara karşı nereye başvurmalı? Detaylar haberimizde:
OTURDUĞU BİNADAN ŞÜPHE DUYAN NE YAPMALI?
Eski bina dezavantaj:
uzman kişilera göre; Binanın yaşı, kaç yıllık olduğu çok mühimdir. Özellikle Yalova’da yaşanan 99 depremini görmüş binalarda daha sık hasar görüldüğü ifade ediliyor. Binalarda en çok önemle üstünde durulması gereken binanın taşıyıcı sistemi kolon, kiriş en kritik yapılardır. Yaşanan deprem sonrası kolon ve kirişlerde hasar meydana gelip gelmedi mutlaka kontrol edilmelidir. Bunun yanısıra yapılan araştırmalara göre yalnızca deprem sebebiyle değil, binanın eskimesinden dolayı da hasarlar oluşabilir.
Analiz yaptırmak çok önemli:
Binalarında hasar olduğunu düşünen vatandaşlar mutlaka binalardaki bodrum katlardaki kolon ve kirişlere geniş bir şekilde bir biçimde analiz yaptırmak gerekiyor. Eski binalarda pas payı dediğimiz yerlerde dökülmeler meydana geliyor ve demirler ortaya çıkmakta. Bu demirlerin paslanma durumuna, incelmesine bakılabilir. Kolon ve kirişlerdeki çatlakların kontrol edilmesi gerekir. Çünkü dairelerin içinde odalarda yapılan boya, badana gibi çalışmalar olduğu için hasarlar çok fazla belli olmayabiliyor.
Şüphelenilen bir durum söz konusu ise DASK tarafından hasar tespit çalışması yapılmasını isteyebilirsiniz. Eğer çok daha büyük kaygısi varsa Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yetkilendirdiği kurumlar tarafından riskli yapı tespiti yapılabilir. İki çeşit tespit çalışması var. Bunlardan ilki hasar tespit çalışması. Hasar tespiti DASK tarafından yapılan ve özellikle deprem kaynaklı hasarların incelenmesidir. Binanın az, orta yahut ağır hasarlı olup olmadığın tespit edilir. Riskli yapı tespiti ise çok daha kapsamlıdır. Özellikle bodrum kattaki kolon ve kirişlerdeki demirler yaşandıysa, beton elinizle tuttuğunuzda parçalanıyorsa riskli yapı tespiti yapılması gerektiği ifade ediliyor. Duvardaki çatlağın ne kadar derinlikte olduğu çok mühimdir. Ayıca bunun yanı sıra DASK ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkililerinin ilk olarak ‘çatlak ölçer’ ve yapıdaki donatı yerlerini tespit eden ‘paşometre’ ile ilk tespitler yapılmaktadır. Bir bıçak ya da çubuk yardımıyla o çatlağın ne kadar derinliğe ulaştığına bakılmalıdır. Eğer çatlakta uzun bir derinlik varsa yani 5-10 santim arasındaysa kolonun içerisine kadar gidebilir ve bu risk oluşturur. Bu tip durumlarda riskli yapı analizi yaptırmak gerekiyor.
Risk tespiti nasıl yaptırılır?
Bina risk tespiti yaptırmak için kat sahiplerinden birinin yahut kanuni temsilcisinin müracaatı ile de tespit yapılabiliyor. Riskli binaların tespiti için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisans almış kurum ve kuruluşlara tapu ve kimlik fotokopisi ile başvurabilirsiniz.
Lisanslı kurum ve kuruluşları Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri’nden öğrenebilirsiniz.
Tespit başvurusundan sonra lisanslı kurum ve kuruluşlar, belli bir ücret karşılığında bina risk raporu hazırlıyor. Bu rapor, 7 gün içinde belediyeye gönderiliyor.
İnceleme neticesinde riskli olduğu tespit edilen binalar, 10 iş günü içinde Altyapı Kentsel Dönüşüm İl Müdürlüğü’ne ve Tapu Müdürlüğü’ne yazılı olarak bildiriliyor. Binaya ‘riskli yapı’ şerhi işleniyor ve ev sahiplerine tebligat gönderiliyor.
Risk tespiti için nereye başvurulacak?
Riskli bina ihbarı için Bakanlık tarafından bir telefon hattı kurulmuştur. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı-Tapu Kadastro Çağrı Merkezi ALO 181’e konuyla alakalı her türlü görüşü iletebilirsiniz.
Eviniz riskli çıkarsa ne olacak?
Belediyenin yaptığı çalışmalar daha sonra oturduğunuz bina ‘riskli bina’ olarak belirlendiyse 15 gün içerisinde bu duruma itiraz etme hakkınız bulunuyor. Yapılan incelemeler daha sonra bina riskli değilse koyulan şerh kaldırılıyor. Bunun yanı sıra binanın güçlendirilmesi mümkünse 60 gün içerisinde hak sahiplerine bu durum tebliğ ediliyor. Eğer bina için kesin yıkım kararı çıktıysa Bakanlık harekete geçerek yıkım işlemini tamamlıyor.
13 ADIMDA RİSKLİ BİNA TESPİTİ VE KENTSEL DÖNÜŞÜM
– Bakanlığa müraacat
– A.R.A.D.D. sisteminden veri girişi
– Teklif dosyasını inceleme (Sorumluluk, Bakanlık tarafından incelenir. Eğer uygun değilse, revize edilmek üzere iade edilir ya da ilgili makama resmi yazıyla iletilir)
– Teklif dosyasının Cumhurbaşkanlığına sunulması
– Resmi Gazete’de ilan edilmesi
– Projeyi yürütecek idarenin belirlenmesi (Eğer proje Bakanlık tarafından gerçekleşecek ise 6306 sayılı Kanun içerisinde Hazineye ait taşınmazların Bakanlığa tahsis işlemleri yapılacak. Eğer proje ilgili idare yahut TOKİ’ye yetki devredilmesi tarafından gerçekleşecek ise Hazineye ait taşınmazlar idareye devredilecek.
– Kaynak tahsisi (Tahsis edilecek yahut aktarılacak kaynak miktarına göre Makam Olur’u alınır ve ödemeye ilişkin Daire Başkanlığa iletiliyor)
– Planlama, projelendirme (Her tür ölçekteki plan ve projeler onanmak üzere Mekansal Planlama Genel Müdürlüğe iletilir)
– Uzlaşma (Bakanlıkça yürütülen uygulamalarda, proje bazında hak sahipler ile yapılacak sözleşme ve anlaşmaların şartları belirlenir, onaylanmak üzere Bakanlık Makamına sunulur)
– Tahliye ve yıkım
– Yapım süreci
– Kat irtifakı ve tapu işlemleri
– Kat mülkiyetinin Tesisi
Riskli bina tespiti için nereye başvurulur?
Çevre ve şehircilik Bakanlığı riskli yapı tespiti
Riskli yapı tespiti nasıl yapılır?
Riskli yapı tespiti ücreti 2020
Belediye bina hasar tespiti
Bina hasar tespiti ücreti
Riskli yapı sorgulama
Riskli yapı tespiti yapan firmalar
