TUSAŞ, Kahramankazan’daki merkez yerleşkesinde, 181 milyon dolar yatırımla ortalama 100 bin metrekare kapalı alana sahip yeni kompozit yatırımını tamamladı. Uçak ve helikopter gibi hava araçlarının yapısal parçalarının üretileceği tesis, dünya çapındaki hava yapısalları kompozit gereksiniminin yüzde 2’sini karşılayacak.
Tesis ile alakalı açıklama yapan TUSAŞ Kompozit İmalat Müdürü Emre Eriş, firmasın yeni kompozit binasında üretime başladığını sözlerine ekledi Binada bulunacak ileri teknoloji ürünü bazı ekipmanların tedarik sürecinin tamamlandığını ve kurulumlarının devam ettiğinü söyleyen Eriş, bu anlamda yüzde 70-80’ler seviyesine ulaştıklarını açıkladı.
Eriş, yeni kompozit binasının bundan öncekilerde tercih edilen kompozit tesislerinin yerini almak üzere kurulmadığına tasvir ederek şöyle konuştu: “Bu bina mevcut kompozit üretim kapasitemizi ortalama 2-2,5 katına çıkaracak bir tesis olarak düşünüldü. Halihazırda alınmış, Boeing, Airbus gibi firmalardan gelen işler var, onlar bu tesiste yapılacak. Kendi özgün ürünlerimizin yapısal parçalarının belli bir oranı yine bu tesiste üretilecek. Bunlar firmasımizin, ülkenin yarınına ilişkin konular. Uzun vadeli düşündüğümüzde kompozitin geleceğiyle alakalı özellikle revaçta olan konu termoplastik. Bununla alakalı de tesisimizde oldukça önemli Ar-Ge yatırımı ve alanı oluşacak.”
GÖKBEY, BOEİNG VE AİRBUS İÇİN ÜRETECEK
Eriş, tesiste Gökbey helikopterinin tüm kompozit parçalarının, Boeing’in uçaklarının hareketli kontrol yüzeylerinin üretiminin yapılacağını, Airbus’ın tüm yolcu uçaklarında kullanılabilecek bir kanat konsepti üstünde uğraştığı Geleceğin Kanadı Projesi’nde TUSAŞ’ın üstüne aldığı tasarım ve üretim faaliyetlerinin de yine bu tesiste gerçekleştirileceğini açıkladı.
Şirket olarak yerlileştirmeyi çok önemsediklerini, kullanıcılarının gereksinimlerini karşılayabilecek kabiliyetteki tüm yerli tezgahlara tesiste yer verdiklerini dile getiren Eriş, “En güzel örneği otoklavlar. Otoklavları, Sistem Teknik firmasından aldık. Yazılımı ve otomasyon sistemiyle yerli bir ürün. Yerli üreticilerimizin ileriye dönük, ülkeler arası arenada kendilerini daha iyi gösterebilecekleri gelişmeleri sağlamasına ön ayak olmaya çalışıyoruz. Yaptığımız çalışmayla Sistem Teknik, yurt haricindeki herhangi bir kompozit üreticisine bu tezgahları verebilir.” dedi.
HEDEF, DÜNYA KOMPOZİT PİYASASININ YÜZDE 2’Sİ
TUSAŞ’ın üretim kalitesi ve bilgisiyle dünya kompozit piyasasında mühim bir payı yer aldığına dikkati çeken Eriş, şu değerlendirmede bulundu: “Bu kapasite artışıyla payın daha da artmasını bekliyoruz. Hedef, kompozit havacılık yapısallarının ortalama yüzde 2’si. Bu oldukça önemli rakam. Bu, bugünün işleriyle ortaya konulmuş bir rakam. Bu tesisle geleceğe termoplastik anlamında yatırım yaptığımız için işler önümüzdeki 10 yılda termoplastiğe kaymaya başladığında en önde giden firmalardan biri olacağız. Bu tesis bize bu avantajı sağlayacak. Termoplastik anlamında alacağımız işlerle belki yüzde 2’nin de üstünde olacağız. Bazı zaman TUSAŞ çevresindeki havacılık HUB’ındaki firmaları da yönlendirerek, yalnızca TUSAŞ değil, Ankara ve Türkiye’nin daha da büyük pay alması sağlanabilecek. Hedef ve çalışanlarımız bu yönde.”
Emre Eriş, yeni kompozit binasında birçok yenilikçi teknoloji ve konseptin kullanıldığına tasvir ederek, buradaki emsallerin yardımcı sanayiye aktarılmasının da mühim bir kazanım olduğunu vurguladı.
TÜRKİYE’NİN VİTRİNİ OLACAK
Tesisin özel olarak planlandığını söyleyen Eriş, şunları kaydetti: “Burası, yalnızca kompozit üretimi için yapılmış bir bina değil, lojistik faaliyetler de buradan sağlanacak biçimde planlandı. Oldukça Önemli̇ boyahane, tahribatsız muayene sistemleri tesise entegre edildi. Çok büyük bağlamda düşünülmüş, sıra sıra gerçekleştirilmiş bir iş. Yeni kompozit binasının TUSAŞ, Ankara bazı zaman Türkiye’deki bütün kompozit işlerine vitrin olmasını bekliyoruz. Dünya çapındaki bir şirket buraya geldiğinde ‘Gözüm kapalı bu işi TUSAŞ’a veririm, TUSAŞ da bunu gerektiği biçimde yardımcı sanayi firmalarına yönlendirir’ öngörüsünü oluşturmak istiyoruz. Bununla birlikte 420 no’lu binada en az 1000 birinin çalışmasını öngöze çarpıyor, yardımcı sanayiyle bunu 2, 3, 5, 10’a katlayarak oldukça önemli istihdam yaratmayı planlıyoruz.”
YENİ TEKNOLOJİLERİN İLK UYGULAMA ALANI
Kompozit İmalat Müdürü Türker Dölek de kompozit alanının devamlı gelişen ve son teknolojinin takip edilmesi gereken bir alan olduğunu sözlerine ekledi Bu doğrultuda, TUSAŞ olarak kompozit tasarım, üretim ve teknolojilerinde hep günceli yakalamaya bazı zaman o teknolojinin gelişmesine önayak olmaya çalıştıklarını ifade eden Dölek, “Bazı teknolojilerin belki de ilk uygulandığı, hayat bulduğu yerler hep tesislerimiz oluyor. Yeni tesisimizde de bu hususta hali hazırda yürüyen birçok projeyle mevcuttaki teknolojiyi bir adım öteye götürecek çalışmaları sürdürmekteyiz.” dedi.
Daha çok tümleştirilmiş kompozitlerle beraber tasarımcıların ve havacılık sektörünün ihtiyaç duyduğu, yakıt tüketiminin azaltıldığı, verimin arttığı ve maliyetlerin düşürüldüğü parçaların imalatına yönelik birkaç proje yürüttüklerini anlatan Dölek, şu ifadeleri kullandı: “Bunlar havacılık sektöründeki en büyük oyuncularla omuz omuza yürüttüğümüz projeler. Kompozit işini geleneksel metotlarla yapıyorsanız bir süre sonra piyasada yeriniz kalmıyor. Kendinize yer açmak ve geleceği düşünmek istiyorsanız hep bir adım ileriye gitmeniz gerekiyor. Kompozitte kullandığımız teknolojilerde minimum hata ve maksimum verimle hem müşterilerimizi hem kendi ürünlerimizi desteklemekteyiz.”
TÜM SÜREÇLER SİMÜLASYONLARLA DEĞERLENDİRİLDİ
Dölek, yeni kompozit tesisinin dijital, yazılım, teknolojik tezgahlar anlamında bütünleşik, alanına önderlik edecek bir yapı olduğunu vurguladı. “Burasının bir amiral gemi pozisyonunda bütün sektörü sırtlayan, bir yerlere götüren tesis olmasını amaçladık” diyen Dölek, şu bilgileri verdi: “Kullandığımız 5 eksen yahut CNC tezgahlar, olabilecek en üst seviye yazılımlarla donatıldı. Bunlar akıllı yazılımlarla ve yapay zekanın bize verdiği iyileştirmelerle güçlendirildi. Hem dijital dönüşüm hem tasarım personellerimiz tüm süreci, olabilecek en verimli hale getirmeye çalışıyor. Buradaki amaç hem en kaliteli ürüne en süratli biçimde ulaşmak hem de elimizdeki olanakları zorlayarak rakiplerimizin önüne geçip, yan sanayiyi, ülkemiz ve yer aldığımuz coğrafyadaki teknolojik ilerlemeleri bir yerlere getirmek ve başarılı olmak.”
Tesisin ortalama 100 bin metrekarelik alanda faaliyet göstereceğini söyleyen Dölek, buradaki tüm aşamaların bundan öncekilerde simülasyonlarla değerlendirilip doğrulandığını sözlerine ekledi. Türker Dölek, “Özel bir tesis, gözbebeğimiz. 16 yılı aşkın süredir TUSAŞ’ta çalışmaktayım. Sürecin sıra sıra ilerlediğini, işlerin buralara geldiğini görmek kibir verici. Yaptığımız parçaların hepsi uçuyor, işe gelmekteki en büyük motivasyonum bu. Bazı zaman bazılarının yörüngeye girdiği bile oluyor. Bu muhteşem bir kibir kaynağı. Bu çıtayı bir adım daha yükseltmek, bu tesisle, yeni teknolojilerle biraz daha ilerletmek hepimiz için kibir kaynağı. Umarım devletimize, milletimize mahcup olmadan üstüne aldığımiz bu ağır yükün altından kalkıp bir yerlere getirebiliriz.” diye konuştu.
