Türkiye’nin buğday, ayçiçeği, çeltik gibi ürünlerin en mühim merkezlerinden olan Trakya, son 91 yılın en kurak dönemini yaşıyor. Üreticiler, ayçiçeği ve buğday gibi ürünlerde kuraklık sebebiyle verim kaybı yaşarken, bölgede içme suyu ve sulama amaçlı tercih edilen baraj ve göletlerin bazıları kuruma noktasına geldi, bazılarında su seviyeleri ciddi oranda düştü. Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, kuraklığın tehlike olduğunu vurgulayarak, “İncelediğimizde 5-6 aylık, içme suyu kuyuları hariç barajlarımızda su var. Bu zaman zarfında mutlaka yağışların olacağını ön göze çarpıyor” dedi.
Trakya’daki barajlarda doluluk oranı yüzde 33
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) verilerine göre, son yağışlarla beraber Trakya’daki 14 barajdaki doluluk oranı yüzde 20’den yüzde 33’e yükseldi. Edirne’nin içme suyunu sağlayan Kırklareli’deki Kayalıköy Barajı’ndaki doluluk oranı da yüzde 2’ye düştü. Barajdaki su seviyesinin düşmesi üzerine Edirne Belediyesi, kentin içme suyunu Süloğlu Barajı’ndan sağlamaya başladı. 45 milyon metreküplük hacmi yer alan Süloğlu Barajı’ndaki doluluk oranı ise yüzde 32 olarak ölçüldü.
Edirne’de su kuyuları açılıyor
Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, kentin içme suyunu 2017 senesinden bu yana Kayalıköy Barajı’ndan sağladıklarını vurgulayarak, “Lakin geçtiğimiz yazın ve bu yılın Trakya’da son 91 yılın en kurak dönemi olması sebebiyle Kayalıköy Barajı’ndaki su rezervinin de ölü hacme yaklaşması sebebiyle biz tekrar daha yüksek kapasiteli, ortalama 14 milyon metreküp suyu olan Süloğlu Barajı’na döndük DSİ ile ortak çalışmayla. İçme suyu ihtiyacımızın büyük kısmını 2 – 2,5 aydır Süloğlu Barajı’ndan karşılıyoruz, bir kısmını da yüzde 30’luk kısmını da Paşaçayırı’ndaki içme suyu kuyularından karşılıyoruz. Bu anlamda DSİ Genel Müdürlüğü’ne ve Edirne Bölge Müdürlüğü’ne teşekkür ediyorum. Çok entegre bir çalışmamız var. Paşaçayırı’nda 12 tane içme suyu kuyumuz var ve hepsi faal durumda. Geçen hafta dostlarım teknik çalışma yaptı ve şimdi 3 tane daha ilave kuyu açıyoruz burada. Bu sebeple kuyu sayımız 15’e çıkacak. Yine Süloğlu Barajı hattı ile Kayalıköy Barajı hattının birleştiği noktada 2 hattı birleştiriyoruz. Çünkü Süloğlu hattı çok eski. Onunla alakalı de proje hazır, yakın zamanda DSİ ihaleye çıkacak. Arada kalan 7 kilometrelik asbest hattı çelik bazı zaman çevireceğiz ve bundan sonra çok uzun yıllar Edirne suyun taşınması anlamında bir sıkıntı yaşamayacak” dedi.
Kuraklığın tehlike olduğunu söyleyen Gürkan, “Bununla alakalı de üstünde uğraştığımız değişik konular var. Suyun daha tasarruflu kullanılması, daha ekonomik kullanılması şeklinde. Onu da ilerleyen günlerde daha tasarruflu hakkında nasıl davranmamız gerektiği ile alakalı vatandaşımıza açıklayacağız. Yine bu çalışmayı da DSİ ile müştereken yapıp Edirne kamuoyuna açıklayacağız. Bir kampanya tarzında bu. Bu hususta çok senaryo, teori var. Bir çoğu da şunu işaret ediyor: önümüzdeki zamanlarda en büyük tehdit su yahut en büyük savaş su kaynaklarıyla alakalı olacak savaş. Bunu teorisyenler, bilim kişilerı söylüyor. Bizim var olan su kaynaklarını çok daha efektif kullanmamız gerekiyor, çok daha yerinde kullanmamız gerekiyor” diye konuştu.
‘Barajlarda 5-6 aylık içme suyu var’
Edirne’nin içme suyunun sağlandığı Süloğlu Barajı’nda 14 milyon, Kayalıköy Barajı’nda ise 8 milyon metreküp su yer aldığınu söyleyen Gürkan, “Bu su şu anda yeterli mi? Edirne’ye yeterli mi? Şu an için yeterli. Ama çok yakın zamanda, yani 1-2 ay gibi değil. İncelediğimizde 5 -6 aylık, içme suyu kuyuları hariç barajlarımızda su var. Bu zaman zarfında mutlaka yağışların olacağını ön göze çarpıyor. Yağışlarla birlikte barajlardaki su seviyesi arttıkça bu sıkıntı azalacak. Ama dediğim gibi bizim var olan suyu da alabildiğine kullanalım demememiz gerekiyor. Dostlarım bir çalışma yapıyor. Musluklar için bir aparat var. Suyun daha tasarruflu kullanılmasını öngören bir takım çalışmaları var. İlerleyen günlerde bunu açıklayacağım. Ama şu kesin; kuraklığın nasıl ilerleyeceğini kestiremiyoruz. Yağışların ne miktar olacağını bilemiyoruz. Mesela Trakya’da uzunca bir yıldır kar yağışı da yok. Yine yeraltı sularında ciddi çekilme söz konusu. Düne kadar 10 metrede bulduğumuz artezyen suları bugün 50 – 100 – 300 metrede yer alıyor. Bunları hem çıkarmak daha zorlaşıyor, hem taşımak daha maliyetli hale geliyor. O nedenle vatandaşlarımızın bu anlamda evlerinde, işyerlerinde kullandıkları suyu daha ekonomik, daha tasarruflu ve daha efektif kullanmaları çok önemli” ifadelerini kullandı.
‘Toprak suya doymadı’
Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, bölgede yaşanan kuraklığın üretimi ters etkilediğini vurgulayarak, “Son dönemlerde buğday ekiminden bu yana ortalama 160 kilo yağış aldık ama bu yağışlar şu an için yeterli lakin toprak yeterli düzeyde su doyumuna ulaşmadı. Barajlarda ise bırakın Edirne’yi Türkiye genelinde doluluk oranı yüzde 20 – 30’larda. Tamamen tamamen doğal olarak da yağışlar gelmezse bu ekilen ve bundan sonra ekilecek ürünleri bu durum etkileyecektir. Bizim için Edirne olarak yapmamız gereken akıp giden 2 nehrimize odaklanmak önemli olan. Bu nehirlerimiz akıp denize dökülüyor. Özellikle hiçbir yere su kullanılmayan bu kış zamanında barajlarımızı buradan doldurup yaz zamanında sulama gereken zamanda sulayabilir hale getirmemiz gerekiyor. Burada da her zaman bahsettiğim projesi biten Çömlekköy Barajı çok önemli. İhale aşamasında olan bu barajı, bakanlığımızın bir an evvel ihale aşamasında olan bu projeleri hayata geçirip daha sonra da bütün sulama alanlarını, yatırımlarını arttırarak hayata geçirilmesi gerekiyor. Bulgaristan sınırından sonra suya ilk hakim olabileceğimiz alan Çömlek Köy Barajı. Burada suyu depolayıp, ihtiyaç olduğunda da kuraklık zamanında sulayabilir hale getirmemiz gerekiyor” diye konuştu.
‘Ciddi yağış olması lazım’
Arabacı, Türkiye genelinde içme suyunun riskli duruma geldiğini vurgulayarak, “İnşallah yağış olacaktır. 2008 senesinden sonra bir tek geçen sene bu kadar düştü yağış oranı. Evvelki yıllarda ortalama 700 kilogramdı. Geçen sene 400 kilograma kadar düştü. Seviye bayağı düştü. Aşağı Yukarı yarı yarıya diyebiliriz. Oldukça Önemli̇ düşüş var. Bu yıl inşallah güzel geçer. Şu ana kadar yağan yağışlar yalnızca mahsul gereksinimini karşıladı. Bundan sonra yağışlar ciddi ve güzel yağması lazım. Ama bizim bir an evvel kendi suyumuzu karşılayabilir ve depolayabilir hale gelmemiz lazım. Bunun için de sulama ve baraj projelerine yatırımı arttırarak, suyu çiftçimizle buluşturmamız gerekiyor. Hasada yansır demek için şu an çok erken. Belki çok kurak bir yıl geçebilir ama mahsulün ihtiyacı olduğu dönemlerde bir kaç yağmur alırız ve evvelki yıllardan daha iyi verim alırız. Ama şu an bunu söylemek için hala erken” dedi.
KAYNAK: DHA
