Kur Korumalı Vadeli Mevduat Nedir ve Döviz Kurlarını Düşürecek Mi? 2021-2022

Ülkemizde son dönemde döviz kurlarında inanılmaz bir hareketlilik yaşanıyor. Merkez Bankasının faiz oranlarında yaptığı indirim sonrasında döviz kurlarında ve altın fiyatlarında yukarı yönlü değişim rüzgarı artık fırtınaya dönmüştü. Merkez Bankasının zaman zaman direk müdahaleleri de belirli oranda alevlenen döviz kurlarını yatıştırsa da bu müdahalelerin etkisi birkaç saatle sınırlı kaldığı gibi birçok yatırımcı için de tekrar alım fırsatı olarak değerlendirildi. Bu değişim serüveni dolar kurunu 20TL dolaylarına kadar çıkardı. Doğal olarak döviz piyasasında ki bu hareketlenme piyasa ekonomisini de direk etkiledi. Fiyatlar beklenmedik şekilde yükseldi ve satıcılar bazı ürün kalemlerinde fiyat veremez hale geldi.

Tüm bu gelişmeler yaşanırken Hükümetin ne yapacağı merak konusuydu. Tam da bu noktada 20 Aralık 2021 Pazartesi günü Kabine Toplantısı sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan yeni bir Mevduat açıklaması yaptı. Sonrasında ise tüm döviz piyasası kocaman bir belirsizliğin içerisine düştü. Tepki satışlarıyla birlikte 20TL civarında olan dolar kuru yeni güne 13.50 düzeyinde başladı. Peki döviz piyasasını bu kadar etkileyen Kur Korumalı Vadeli Mevduat Nedir ve Döviz Kurlarını Düşürecek Mi?

Kur Korumalı Vadeli Mevduat Nedir?

Kur Korumalı Vadeli Mevduatın ne olduğuna ilişkin resmi açıklama T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 21 Aralık 2021 Salı günü saat 14:00’da resmi sosyal medya hesabı üzerinden yapıldı. Detaylı bir açıklamanın yer aldığı iletide öne çıkan unsurlardan bahsedecek olursak;

• Kur Korumalı Vadeli Mevduat hesapları 3, 6, 9 ve 12 aylık olarak açılabilecek
• Kur Korumalı Vadeli Mevduatında minimum faiz oranı Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından belirlenen politika faiz oranı olabilecek.
• Kur Korumalı Vadeli Mevduat sistemine isteyen tüm bankalar katılabilecek (ilk açıklamada sadece devlet bankalarının katılımının olacağı duyurulmuştu)
• Kur Korumalı Vadeli Mevduat hesabında oluşturulan vadeden önce hesaptan çıkılması durumunda hesap vadesiz hesaba dönüşecek ve vade sonunda elde edilecek faiz getirisi alınamayacak.
• Hesabın açıldığı tarihte TCMB kuru ile hesabın kapatıldığı tarihteki TCMB kurundan düşük olan üzerinden hesap bakiyesi güncellenecek (Kur Korumalı Vadeli Mevduatın belki de en önemli ve yatırımcılar için kararı belirleyecek bölümü burası)
• Kur farkı hesaplamaları için TCMB her gün saat 11:00’da USD döviz kuru alımı açıklayacak (bu tutum bundan yıllar öncesine yönelik bir öykünme gibi)
• Ürün gerçek kişilerce TL vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak; yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak ve mevduat ürününe stopaj uygulanmayacak. (Stopaj alınmaması bu yatırım aracının tercih edilmesinde etkili bir parametre olabilir mi onu da zaman gösterecek)

Kur Korumalı Vadeli Mevduata ilişkin yukarıdaki açıklamalardan sonra genel bir değerlendirmede bulunulacak olursa;

Özellikle İslami kesim ve faiz hassasiyeti olan yatırımcılar için yeni açılan Kur Korumalı Vadeli Mevduat halen içerisinde faiz bulundurması nedeniyle büyük olasılıkla tercih edilen bir ürün olmayacaktır.

Vade süresinin en az 3 ay olması yatırımcılar açısından bir kısıt olarak görünüyor. Ülkemizde vadeli mevduat hesapları değerlendirildiğinde yoğunluklu olarak 1 ve 3 ay süreli mevduatların tercih edildiği görülüyor. Bunun temel nedeni yatırımcıların hızlı hareket etme niyeti ve değişen piyasa koşullarında esnek bir hareket kabiliyeti kazanma istemi.

Kur Korumalı Vadeli Mevduat Döviz Kurlarını Düşürecek Mi Ne Kadar Kazanabilirim

Bir de ortaya çıkacak farkın ödenmesi durumu söz konusu. Bir örnek üzerinden açıklayacak olursak;

• Spot dolar/TL kuru 13₺ olsun. 13 ₺ tutarındaki birikimi bu üründe değerlendirelim. Mevduat faizi %14, vade 1 yıl diyelim. 1 yıl sonra sadece faiz elde edilseydi anapara ve getiri toplamı 14,82₺ olacaktı.
• 1 yıl sonra dolar/TL kurunun ne olacağını kesin bilmiyoruz. Dolar kuru 14,82₺ seviyesinin yani anapara+faiz getirisinin üzerine çıkarsa dolar kuru artışı karşında kayba uğranılmıyor, kur artışı kadar getiri elde ediliyor.
• Örneği, grafikte yatay eksende vadede dolar/TL kuru dikey eksende ürünün nihai getirisi olarak görselleştirebiliriz. Görüldüğü gibi 14,8₺’ye kadar olan kur seviyesinde ürünün getirisi sabit faiz getirisi olan 1,8₺ kadar, daha büyük değerlerde ise kur artışı kadardır.

• Bu ürün aslında iki ayrı finansal ürünün toplamıdır. Birincisi mevduat faizi. Kurdan bağımsız olarak 13₺ yatırımınız için %14 faizden 1,8₺ faiz geliri elde edilebiliyor.

• İkincisi bir alım opsiyonu. Örnekten devam edersek spot kur 13₺ iken kullanım fiyatı 14,8₺ olan bir alım opsiyonu satın alınıyor. Vadedeki kur 14,8₺ seviyesinin üzerine çıktıkça kullanım fiyatı ile fark kadar bir getiri elde ediliyor.

• Mevduat ve alım opsiyonundan oluşan iki ürünün getirileri toplamı kur korumalı TL vadeli mevduat getirisine eşit oluyor. Peki bu alım opsiyonun primini yani fiyatını kim ödüyor? Açıklamalardan Hazine olacağını anlıyoruz. Hazine’nin maliyeti bu ödenen prim kadar.
• Bu prim yani fiyat Black-Scholes, binom gibi modellerle kolayca hesaplanabilir. Prim maliyeti, faiz oranları ve kur volatilitesinden etkileniyor. Örnekten devam edelim. Dolar/TL kuru yıllık volatilitesinin %25 olduğunu varsayalım.
• Black-Scholes modeli ile alım opsiyonun fiyatı 1,31₺ çıkıyor, spot kurun %10,08’i kadar. Bir başka deyişle bu örnek için Hazine’nin üstlendiği maliyet %10,08 kadar

   

Kaynak: https://twitter.com/VeFinans/status/1473266780441559044?s=20

Burada paylaşılan hiçbir ekonomik veri kesinlikle yatırım tavsiyesi değildir veya geleceğe yönelik bir projeksiyon amacıyla paylaşılmamıştır. Ülke olarak beklentimiz düşük kur ve düşük enflasyon ile yaşamak, alım gücümüzü korumak, rahat bir yaşam sürmektir. Bu nedenle başta  bu sürece katkı sunabilecek her türlü girişime ve olumlu karar saygı duyuyor, destekliyoruz.

Daha fazla Bilgelik için Aplikasyonumuzu indirebilirsiniz. İndirmek için simgeye tıklayınız.