Güneş Çarpması Nedir – Belirtileri – Tedavisi – Nasıl Anlaşılır – Ne İyi Gelir
Güneş Çarpması Nedir – Belirtileri – Tedavisi – Nasıl Anlaşılır – Ne İyi Gelir
Güneş Çarpması dört mevsimin yaşandığı ülkemizde sıklıkla karşılaşılan sağlık sorunlardan birisi. Özellikle güneşin etkisinin çok daha fazla hissedildiği sahil kesimlerinde, Şanlıurfa gibi sıcaklıkların 40 derecenin üzerine çıktığı şehirlerimizde ve diğer bölgelerde önlem alınmazsa güneş çarpması ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Özellikle yaşlılar, bebekler ve çocuklarda daha fazla ortaya çıkan bu rahatsızlık ani ısı değişimlerinin yaşandığı bugünler de birçok kişiyi tehdit ediyor. Bu yazımızda güneş çarpması nedir? Isı çarpması nedir? Güneş çarpmasından nasıl korunur? Güneş çarpması durumunda ne yapılmalı? Gibi soruların yanıtlarını sizlerle paylaşmaya çalışacağız.
Güneş Çarpması Belirtileri Ne Zaman Ortaya Çıkar?
Güneş Çarpması bu duruma maruz kalan kişinin kim olduğuna, metabolizmasına, yaşına vb. kişinin kendi özelliklerine bağlı olarak farklı zaman aralıklarıyla semptomlarını göstermeye başlar. Genellikle güneş çarpmasıyla ilgili belirtiler 1 ila 4 saat aralığında ortaya çıkmaya başlar.
Güneş Çarpması Belirtileri ve Tedavisi
Güneş Çarpması özellikle güneş ışınlarının dik geldiği öğlen saatlerinde uzun süre güneşe maruz kalınmasıyla vücudun ısı dengesini sağlayamaması ile birlikte ortaya çıkar. Güneş çarpması genellikle çocuk ve yaşlılarda daha fazla görülse bile önlem alınmazsa tüm yaş gruplarındaki insanlarda da ortaya çıkabilir. Güneş çarpmasının en çok görülen belirtileri şunlardır;
Güneş Çarpması Nasıl Anlaşılır?
- Yüksek ateş,
- Kuru –sıcak-ağrılı cilt,
- Şiddetli baş ağrısı,
- Mide bulantısı,
- Kusma ve baş dönmesi,
- Kas krampları,
- Çarpıntı,
- Uykuya eğilim,
- Şuur bulanıklığı ve komaya kadar varabilen ciddi klinik tablolar görülebilir.
Güneş çarpmasında yukarıda belirtilen belirtilerin dışında havale, solunumda düzensizlik ve 41 derece üzerinde ateşle birlikte deride kızarıklık da varsa “sıcak koması” görülme ihtimali yükselmektedir. İleri safhalarda oldukça tehlikeli olabilen güneş çarpmalarında, ciddi oranda yaşam kaybı riski olduğu da unutulmamalıdır. Öte yandan, güneş çarpması sonrası iyileşen kişilerin dahi sinir sistemlerinde kalıcı hasarlar oluşabilmektedir. Bu nedenle ilk belirtide tanı konulması ve kişi bilincini yitirmeden gerekli müdahaleye başlanması gerekmektedir.
Güneş Çarpmasında Ne Yapılmalıdır? İlk Yapılması Gerekenler Nedir?
Güneş çarpmasının ortaya çıktığı kişi öncelikle bulunduğu sıcak ortamdan serin bir ortama çok kısa bir sürede taşınmalıdır. Bilinç kaybının yaşanması durumu ve hastanın kusma ihtimaline karşın kişinin yan yatırılması önemlidir. Güneş çarpan kişinin vücut ısısının normal değerlere indirilmesi için başına göğsüne ve koltukaltlarına soğuk su ile ıslatılmış bez koyulabilir veya soğutucularla soğutmaya çalışmak gerekir. Kan akışının başa doğru yönelmesini sağlamak amacıyla başın aşağıda kalacağı şekilde kişinin yatırılması ayaklarının altına bir yükseltinin koyulması uygun olacaktır. Aynı zamanda kol ve bacaklara masaj yapmak, kişinin bilinci açıksa sıvı vermek ve duş aldırmak uygun olacaktır. Şu unutulmamalıdır şuuru açık olmayan kişiye kesinlikle herhangi bir sıvı verilmemelidir. Bunlar ilk müdahale olarak yapılmalı ve en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Güneş Çarpmasına Ne İyi Gelir
Güneş çarpmasına karşın yapılması gerekenlerle birlikte bir de kesinlikle yapılmaması gerekenler vardır. Bunlar;
- Güneş çarpmasında katı yiyecekler kesinlikle verilmemelidir.
- Güneş çarpmasında hastanın şuuru kapalıysa kesinlikle sıvı verilmemelidir.
- Güneş çarpmasında kesinlikle alkol koklatılmamalıdır.
Bebeklerde Güneş Çarpması Belirtileri Nelerdir?
Güneş çarpmasının en ürkütücü taraflarından birisi de bebeklerde böyle bir durumun ortaya çıkma ihtimalidir. Gözümüzden sakındığımız bebeğimizin durumunu ifade edemiyor olması, yaşadığı sorunların sadece gözlem yoluyla anlaşılabilmesi özellikle tecrübesiz ebeveynler için büyük bir sorun olarak ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle ebeveynlerin bebek güneş çarpmasına karşı dikkatli olması ve bebeğini gözlemlemesi oluşabilecek büyük sorunların yaşanmaması adına çok önemlidir. Bebeğinizde ağız kuruluğu, yoğun susuzluk, koyu renkte idrar, artan vücut ısısı, kırmızı ve kuru cilt, yanıt vermeme ve şok durumudur. Bebeğiniz uzun süre aşırı yorgunsa ve yüksek ateşe sahipse bebeğinizde güneş çarpması olabilir.
Güneş Kremi Güneş Çarpmasından Korur Mu?
Güneş çarpmasından güneş kremleri tamamen korur demek uygun olmayacaktır ama şunu da unutmamak gerekir ki güneş kremleri belirli düzeylerde sizi güneş çarpmasından koruyacaktır. Bu nedenle güneşe maruz kalma durumunuz varsa özellikle bebek ve çocuklarınızı güneş kremi ile korumaya özen göstermelisiniz.
Güneş Çarpmasına Karşı Güneş Kremi Ne Zaman Kullanılmalıdır?
Güneş çarpmasına karşı özellikle çocuklarımızı güneş kremi ile korumak önemli. Bu nedenle çocuklarımız güneşe maruz kalmadan 15 dakika öncesinde güneş kremi ile koruma altına alınmalıdır. Güneş kremlerinin koruyuculuk süresi ise 3-4 saat arasında değişmektedir. Çocukların güneşin dik olarak geldiği ve en etkili olduğu 10:00-16:00 saatleri arasında mümkün olduğunca dışarıya çıkarmamak güneş çarpmasına karşı çocuklarımızı korumanın en etkili yöntemlerindendir.
