Koruma Tedbiri Nedir? Koruma Kararı Nasıl Alınır?
Koruma tedbiri; şiddete uğrama ihtimali yer alan yahut şiddete uğrayan kadın, çocuk yahut diğer aile bireyleri ile tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan bireylerin muhafaza edilmesi ve bu bireylere karşı yapılacak şiddetin önlenmesi maksadıyla uygulanacak önlemleri anlatmaktadır. Koruma önlemleri önleyici ve koruyucu olarak ikiye ayrılmaktadır. Koruma önlemlerine ilişkin yasal düzenleme 6284 Sayılı ailenin Muhafaza edilmesi ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi hakkındaki yasa ile hüküm altına alınmıştır.
Koruma Tedbir Kararı Neyi İfade Eder?
Şiddete uğrayan mağdurun şiddet uygulayanlardan muhafaza edilmesi maksadıyla Hakim, mülki idare amiri yahut gecikmesinde sakınca bulunması halinde alakalı kolluk amirleri tarafından resen yahut talep üzerine verilecek tedbir kararını anlatmaktadır.
Koruma tedbir türlerini önleyici koruma önlemleri ve koruyucu koruma önlemleri olarak iki biçimde ifade edebiliriz.
Koruyucu Koruma Tedbir Kararı Nereden Alınabilir?
Koruyucu tedbir kararları da kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır, koruyucu tedbir kararını Hakim yahut mülki idare amiri (vali, kaymakam) verebilir, Mülki idare amiri tarafından verilecek tedbir kararının neler olduğunu aşağıdaki biçimde sıralayabiliriz. Mülki idare amiri aşağıda belirttiğimiz bu önlemlerden birini yahut birkaçının aynı anda uygulanmasına karar verebilir.
Ailenin Muhafaza edilmesi ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair 6284 Sayılı Yasaya göre Mülki İdare Amiri ve Hakim tarafından verilecek olan koruma tedbir kararları, bunun yanı sıra Hakim tarafından verilen önleyici tedbir kararlarının neler olduğuna yasada açıklandığı biçimde aşağıda varabilirsiniz.
Mülki İdare Amiri (Vali, Kaymakam) Tarafından Verilecek Koruma Tedbir Kararları (6284 Sayılı Yasanın 3.maddesi)
Kendisine ve gerekiyorsa yanındaki çocuklara, yer aldığı yerde yahut başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanması,
Diğer kanunlar içerisinde yapılacak yardımlar saklı kalmak üzere, geçici maddi yardım yapılması,
Psikolojik, işi, hukuki ve sosyal bakımdan klavuzluk ve danışmanlık hizmeti verilmesi,
Hayati tehlikesinin bulunması halinde, alakalınin talebi üzerine yahut resen geçici koruma altına alınması,
Gerekli olması halinde, korunan birinin çocukları varsa çalışma yaşamına katımının desteklenmek üzere dört ay, birinin çalışması halinde ise iki aylık süre ile sınırlı olmak kaydıyla, on altı yaşından büyükler için her sene tespit edilen aylık net asgari ücret tutarının yarısını geçmemek ve belgelendirilmek kaydıyla Bakanlık bütçesinin alakalı tertibinden karşılanmak suretiyle kreş olanağının sağlanması,
Gecikmesinde sakınca yer alan önlemler, (bu madde içerisindeki 1. ve 4. bentler) alakalı kolluk amirlerince de alınabilir. Bu anlamda alınan önlemler kural olarak, kolluk amirince tedbire ilişkin evrakın en geç kararın alındığı tarihi takip eden ilk iş günü içinde mülki amirin onayına sunulmasını gerektirir. Mülki amir tarafından 48 saat içerisinde onaylanmayan önlemler kendiliğinden kalkar.
Hakim Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları (6284 Sayılı Yasanın 4. Maddesi)
Hâkim Bu Kanun içerisinde korunan bireylerle alakalı olarak aşağıdaki koruyucu önlemlerden birine, birkaçına yahut uygun görülecek benzer önlemlere hâkim tarafından karar verilebilir:
a) İşyerinin değiştirilmesi.
b) Bi̇ri̇ni̇n evli olması hâlinde müşterek yerleşim yerinden ayrı yerleşim yeri belirlenmesi.
c) 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunundaki koşulların varlığı hâlinde ve korunan birinin talebi üzerine tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması.
ç) Korunan kişi açısından hayatî tehlikenin bulunması ve bu tehlikenin önlenmesi için diğer önlemlerin yeterli olmayacağının bilinmesi hâlinde ve alakalınin aydınlatılmış rızasına dayalı olarak 27/12/2007 tarihli ve 5726 sayılı Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre kimlik ve alakalı diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi.
Hâkim tarafından verilecek önleyici tedbir kararları (6284 Sayılı Yasanın 5. Maddesi)
(1)Şiddet uygulayanlarla alakalı olarak aşağıdaki önleyici önlemlerden birine, birkaçına yahut uygun görülecek benzer önlemlere hâkim tarafından karar verilebilir:
a) Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama yahut ufak düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması.
b) Müşterek konuttan yahut yer aldığı yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan insana tahsis edilmesi.
c) Korunan bireylere, bu bireylerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması.
ç) Çocuklarla alakalı bundan öncekilerde verilmiş bir kişisel ilişki kurma kararı varsa, kişisel ilişkinin relakinçi eşliğinde yapılması, kişisel ilişkinin sınırlanması veya tümüyle kaldırılması.
d) Gerekli görülmesi hâlinde korunan birinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmaması.
e) Korunan birinin şahsi eşyalarına ve ev eşyalarına zarar vermemesi.
f) Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla yahut sair surette rahatsız etmemesi.
g) Bulundurulması yahut taşınmasına kanunen izin verilen silahları kolluğa teslim etmesi.
ğ) Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile bu görevi sebebiyle zimmetinde yer alan silahı kurumuna teslim etmesi.
Gözaltı koruma tedbiri nedir?
h) Korunan bireylerin bulundukları yerlerde alkol veya uyuşturucu yahut uyarıcı madde kullanmaması veya bu maddelerin tesirinde iken korunan bireylere ve bunların bulundukları yerlere yaklaşmaması, bağımlılığının olması hâlinde, hastaneye yatmak dâhil, muayene ve nasıl tedavi edileceğinin sağlanması. ı) Bir sağlık kuruluşuna muayene yahut tedavi için başvurması ve nasıl tedavi edileceğinin sağlanması.
Koruma Kararı Nasıl Alınır?
(2) Gecikmesinde sakınca yer alan hâllerde birinci fıkranın (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde bulunan önlemler, alakalı kolluk amirlerince de alınabilir. Kolluk amiri evrakı en geç kararın alındığı tarihi takip eden ilk işgünü içinde hâkimin onayına sunar. Hâkim tarafından yirmi dört saat içinde onaylanmayan önlemler kendiliğinden kalkar.
(3) Bu Kanunda belirtilen önlemlerle birlikte hâkim, 03/07/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda bulunan koruyucu ve destekleyici önlemler ile 4721 sayılı Kanun hükümlerine göre velayet, kayyım, nafaka ve kişisel ilişki kurulması konularında karar vermeye yetkilidir.
(4) Şiddet uygulayan, bunun yanı sıra ailenin geçimini sağlayan yahut katkıda yer alan kişi ise 4721 sayılı Kanun hükümlerine göre nafakaya hükmedilmemiş olması kaydıyla hâkim, şiddet mağdurunun yaşam düzeyini göz önünde bulundurarak talep edilmese dahi tedbir nafakasına hükmedebilir.
