Koronavirüs Aşısı Yan Etkileri Nelerdir? Kaç Gün Sürer? Yan Etkilerle Karşılaşıldığında Yapılacaklar

Koronavirüs salgınına karşı şu an elimizdeki en güçlü silah aşı olarak görünüyor. Dünyanın birçok noktasında bilim insanları koronavirüs salgınına karşı aşı geliştirmesi çalışmaları yürütüyor. Hali hazırda geliştirilmiş ve kullanıma sunulmuş olan Biontech Pfizer, Sinovac, Sputnik V, Johnson & Johnson ve faz 3 aşamasına gelen çok sayıda aşı bulunuyor. Ülkemizde de T.C. Sağlık Bakanlığı’nın desteğiyle çok sayıda geliştirme çalışması bilim insanlarımız tarafından laboratuvarlarda ve üniversitelerde devam ediyor. Ülkemiz aşılarının da bir bölümü faz 3 aşamasına geldi ve çok kısa bir süre sonra T.C. Sağlık Bakanlığı’nın onayı ile de kullanıma sunulacak. Tabi bu gelişmelerin yanı sıra ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından tedarik edilen Biontech Pfizer mRNA, Sinovac ve Sputnik V aşıları ülkemizde uygulanıyor. Peki bu aşıların yan etkileri nelerdir ve Koronavirüs aşısı yan etkilerle karşılaştırıldığında yapılacaklar neler?

Koronavirüs Aşısı Yan Etkileri Nelerdir?

Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) web sitesinde ki resmi açıklamaya göre Koronavirüs aşısı sonrasında görülen yan etkiler şunlardır;

COVID-19 aşılarıyla ilgili olarak bildirilen yan etkiler, çoğunlukla hafif ila orta düzeyde ve kısa ömürlüdür. Söz konusu yan etkiler şunlardır:

• Ateş
• Hâlsizlik
• Baş ağrısı
• Kas ağrısı
• Üşüme
• İshal
• Enjeksiyon bölgesinde ağrı

Aşılamadan sonra bu yan etkilerden birinin görülme olasılığı, uygulanan COVID-19 aşısının türüne (Biontec Pfizer, Sinovac, Coronavac, Sputnik V, Johnson & Johson, Astra Zenaca vd.) göre değişir.

Sinovac Aşısı Yan Etkileri

Aşılarla ilgili daha ciddi veya uzun süreli yan etkiler de söz konusu olabilir ancak bunlar son derece nadir görülür. Aşılar, nadir görülen olumsuz etkilerin tespit edilmesi için sürekli olarak izlenmektedir.

Aşılanma sonrasında yan etkilerin iki günden uzun sürmesi durumunda ise bilim insanları kişilerin test yaptırmasını önermektedir. Koronavirüs aşısı sonrasında yaşanan yan etkilere ilişkin Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı açıklamada bulundu.

Doç. Dr. Ümit Savaşçı’nın TRTHaber’de yer alan açıklamasında;

“Ben koronavirüs aşısı yaptırdım; bu Sinovac, BioNTech, Sputnik V de olabilir. Aşı yaptırdıktan sonra o gece akşamında hafif bir kol ağrısı, baş ağrısı, halsizlik, özellikle BioNTech aşısından sonra biraz daha yoğun kas, eklem ağrıları, bulantı halsizlik biraz fazla olmakta. Bazı kişilerde ilk dozdan sonra, bazılarında da genel olarak ikinci dozdan sonra biraz daha ağır belirtiler olabilir. Özellikle BioNTech aşısında mRNA aşısı olduğu için vücudun daha fazla antikor oluşturma çabası ile ne yazık ki yan etkiler biraz daha fazla görülüyor. Dolayısıyla kişi yan etkileri bilsin; ama bunun dışında özellikle 38 derecenin üstünde ateş, şiddetli boğaz ağrısı, öksürük, baş ağrısı geçmiyorsa, koku, tat kaybı, ishal geliştiyse, eklem ağrıları 2 güne rağmen geçmemişse bu kişi koronavirüs de kapmış olabilir” diye konuştu.

Doç .Dr. Savaşçı, aşıya bağlı koronavirüs kapmanın mümkün olmadığını belirterek, “Ne yazık ki bizim sahada gördüğümüz belirtiler aşı yaptırdıktan 3-5 gün sonra koronavirüs belirtileri gösterip testi pozitif çıkan vatandaşlarımız mevcut. Dolayısıyla kendi şikayetlerini iyi gözlemlemeleri gerekiyor. Şunun altını özellikle çizeyim; bu aşılar hiçbir şekilde canlı aşı olmadığı için aşıya bağlı koronavirüs kapma, hasta olma ihtimali yok. ‘Ben aşı yaptırdım koronavirüs mü oldum’ diye asla düşünmesinler. BioNTech aşısında biraz daha fazla yan etki görülüyor; ama kişi 2 gün üzerinde şikayetleri giderek artıyorsa ateş, halsizlik, eklem ağrıları daha belirgin oluyorsa koku, tat kaybı, sırt, göğüs ağrısı, ishal herhangi birisi bu tabloya ekleniyorsa o zaman mutlaka PCR testi yaptırması gerekiyor” açıklamasını yaptı.

T.C. Sağlık Bakanlığının web sitesinde ise koronavirüs aşısı sonrasında yan etkilerin yaşanması durumunda yapılacaklar şu şekilde belirtilmiştir;

Koronavirüs Aşısı Yan Etkilerle Karşılaşıldığında Yapılacaklar

Aşı sonrasında sık olarak karşılaşılabilecek durumlar ve bu hafif durumlara yönelik destekleyici yaklaşımlar şunlardır:

Aşı uygulanan bölgede ağrı/şişlik/kızarıklık

Aşı uygulanan kolunuza yüksekte olacak şekilde pozisyon veriniz. Soğuk uygulama yapınız. (Örnek: Soğuk suyla ıslatılmış bir havlunun aşı yapılan bölgeye uygulanması vb. Bu sırada cilde doğrudan buz temas ettirilmesinden kaçınılmalıdır.)
Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanılabilir.

Yorgunluk

İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz.

Hafif ateş, titreme

İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.

Baş ağrısı

Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.

Kas/eklem ağrısı

İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.

Kusma, ishal

Bol sıvı takviyesi yapabilirsiniz, beslenmenizi ishal diyetine uygun olarak düzenleyebilirsiniz. Ağızdan sıvı ve gıda alınamayacak kadar kusma olması durumunda sıvı kaybı olabileceğinden sağlık kuruluşuna başvurunuz.

COVID-19 aşısı uygulamasından sonra bunların dışında aşıyla ilişkili olabileceği düşünülen bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Kaynak: https://covid19asi.saglik.gov.tr/